|
Bundan önceki bir yazımızda da kısaca ifade etmeye çalıştığımız gibi, siyasi haritası devirden devire mütemadiyen değişikliklere maruz kalan Kürre-i Arz, içinde yaşamakta olduğumuz, Amerika'nın bir numaralı aktör olduğu Saldırgan Küreselleşme çağında, yeni değişmelerin arefesinde bulunuyor ve bu değişme/değiştirme projelerinin odak noktasını ise, Türkiye'nin merkez konumunda bulunduğu İslam ülkelerinin coğrafyası teşkil ediyor. Soğuk Savaş sonrası dönemde iyice önünün açıldığını gören "Emperyal Hırs"[1] ile donanmış Amerika'nın, emellerine vasıl olabilmesi için 1980'lerin sonundan itibaren başvurduğu metod, Eski Sömürgecilik çağında da Batı'nın iyi kullandığı metodun güncelleştirilmiş şekli olup kısaca şöyle çalışan bir mekanizmaya sahip olduğunu söyleyebiliriz: İlkin, Amerika'nın, barış, huzur, emniyet, demokrasi ve insan hakları gibi yüksek insanlık ideallerinin bütün dünyaya şamil, yani "küresel" çapta gerçekleşmesi için kahramanca çarpışan bir şövalye devlet olduğu şeklinde yoğun ve yaygın bir propaganda söylemi tutturuluyor; hedef seçilen ülkenin, yukarıda saydığımız yüce idallerin ve binnetice "insanlığın" düşmanı olduğu esası üzerine bina edilmiş bir başka yoğun ve yaygın bir propaganda ve ilaveten tehdit süreci de buna paralel olarak işletiliyor; sonra, her şey yolunda giderse, tecrit edilmiş olan hedef-ülke, Dünya'yı kurtaran kahraman kovboy rolündeki Amerika'nın fiili askeri müdahalesine maruz kalıyor ve en son safhada ise, "kurtarılan" ülkede kukla kadrolar eliyle bir yönetim te'sis ediliyor - bundan önceki ilk iki harekat olan Afganistan ve Irak'ta olduğu gibi. Şimdi bu stratejinin yeni bir cephesiyle daha karşı-karşıyayız ve burada şu malum kafir işi küfürbaz karikatürler oldukça işe yarayabilecek birer araç olarak görünmektedirler; stratejinin özü, ufak-tefek revizyonlarla, esas itibariyle aynı.
Nedir bu stratejinin detayı?
Hulasaten şöyle: Önce, bugüne kadar takip edilen yolu kısaca bir görelim; bunun için de, tekrardan kaçınmak maksadıyla, üç yıl önce, tam Irak'a ilk Amerikan bombalarının düştüğü gün yayınlanmış olan bir yazımdan kısa bir iktibasta bulunacağım ["Ayaklarımızın Altındaki Toprak Kayıyor!"., Zaman., 20.03.2003, s.12]:
2002'de Bush'un imzasıyla ilan edilen "Yeni Güvenlik Stratejisi" [2] ve daha birçok belge dikkatle incelendiğinde, ABD'nin kendi başına icad ettiği kavramlara dayanarak dünyanın herhangi bir yerine müdahale etme konusunda her türlü vazıyetten vazife çıkarabildiği görülmektedir ki bu strateji şu şekilde özetlenebilir: Önce seçilen "hedef ülke", "terörist" veya "terör sponsoru" ve bilahare "Haydut Devlet" (Rogue State) veya Haziran 2000'den itibaren daha diplomatik bir terim olduğu düşünülerek tercih edilen[3] "State of Concern" olarak ilan edilmektedir; üçüncü safhada, bunlara dayanılarak, hedef ülkenin "Yakın Tehdit" (Near Threat) oluşturduğu iddiası ortaya atılmaktadır; son safhada ise "Önleyici Savaş" (Preemptive War veya Preventive War) yolu ile "Silahsızlandırma" (Disarmement) vardır; bu son terim, Amerikan usulü post–modern emperyalist savaşın yumuşak adıdır. Nitekim yukarıda zikredilen "Yeni Güvenlik Stratejisi'nde sürekli olarak kullanılan terim "savaş"tan ziyade "silahsızlandırma"dır.
Yakın tehdit ve önleyici savaş tezleri, bizim sevimli Temel'imizin "her ihtimale karşı vurdim oni" esprisini andırmaktadır: Hedef ülke bir terörist veya terör sponsoru ülkedir, bir haydut çetesidir, gerçek bir devlet olmayan bir "kanundışı devlet"tir ["Outlaw State"; bkz., Litwak., a.mk., s.377] ki bunların hepsine de ABD karar vermektedir; o halde elinde bulunan her türlü silah, kontrolsüz ve her an bir felaketle sonuçlanabilecek bir "yakın tehdit" demektir. Öyleyse, yüce insanlık idealleri ve Amerika'nın mutluluğu ve refahı için yapılacak olan yegane şey, daha büyük bir felakete mani' olmak için bir "önleyici harp" ile bu haydutu silahsızlandırmaktan ibarettir. Bu suretle ABD bütün safhaları tek başına ve kimseyi kaale almadan tayin ve tesbit etmektedir.
Bu sürecin anahtar kavramlarından olan Rogue State (Haydut Devlet), ilk olarak Robert S. Litwak tarafından Küba, Suriye, İran, Irak, Sudan ve Kuzey Kore'ye yönelik olarak tedavüle sürüldü.[4] Bizzat mucidi tarafından "Amerika kime haydut devlet diyorsa haydut devlet odur" şeklinde ciddiyetsizleştirilen bu kavram, gerçek anlamda meşru bir devlet olmayan korsan bir siyasi teşkilatı (kanundışı devlet) ifade ettiği için, böylesi bir devletle yürütülecek mücadele, iki devlet arasındaki mücadele olmaktan çıkarak, bir devletin bir eşkıya çetesini te'dip ve tenkil problemine dönüşeceğinden, ABD kendisini böyle bir devlete karşı her türlü insani ve hukuki müeyyidelerden azade hissetmekte ve bundan sonraki eylemlerinin önünü açmaktadır. Haydut devlet nasıl ciddiyetsizce ve Amerikan menfaatlerine göre tanımlanıyorsa "terörist ve/ya terör sponsoru devlet" de aynı şekilde tanımlanmaktadır[5].
[1]. G. John Ikenberry., America's Imperial Ambition., Foreign Affairs., September/October 2002., Vol. 81, Issue 5., pp.44-60;
[2]. The National Security Strategy of the United States of America., September 2002., URL: [http://www.whitehouse.gov/nsc/nss.pdf];
[3]. Bkz: R. S. Litwak., What's in a Name? The Changing Foreign Policy Lexicon., Journal of International Affairs., Spring 2001, Vol. 54, Issue 2, p.375;
[4]. John M. Swomley., The Ultimate Rogue Nation., The Humanist., Jan, 2001., p.8a;
[5]. Mesela., bkz: Overview of State-Sponsored Terrorism., Patterns of Global Terrorism - 2000, Released by the Office of the Coordinator for Counterterrorism, April 30, 2001., URL: [http://www. state.gov/s/ct/rls/pgtrpt/2000/2441.htm].
|
