Dil, bizzat insan'ı "insan" yapan en temel değer ve varlık şartıdır; ancak, O, bizatihi, bir yetenek olarak İnsanın kendi başarısının ürünü değildir; Dil, bir "veri"dir (muta'), yani İnsan'a verilmiştir. Aksi takdirde, İnsan'ın önce dilsiz olan bir varlık iken, bilahare dili yaratması icap ederdi; halbuki, dili olmayan bir varlık insan değildir, ve esasen dilin sıfır noktasının bilinememesi de bundandır. İnsan'ın dil'i yaratabilmesi için dilsiz bir varlık iken düşünen bir varlık olması da icap ederdi, halbuki dil ve düşünce bir ve aynı şeydir; konuşamayan bir varlık aynı zamanda düşünemeyen bir varlıktır ve konuşamayan ve düşünemeyen bir varlık da insan değildir. İnsan'ı biyo-kimyasal süreçlerin bir ürünü olarak telakki eden biyolojik antropolojinin başarısızlığının en temel sebeplerinden birisi de budur: Konuşma ve düşünmenin bir ve aynı şey olup birbirinden müstakillen mütalea edilemeyeceğini bir kere daha derhatır eylersek, konuşamayan ve düşünemeyen bir varlık olan "insan-öncesi" – daha açıkçası insanın bir adım öncesi - hayvandan konuşabilen ve düşünebilen bir varlığa, yani, "insan"a geçişi tam olarak izah edebilen bir evrimci (evolüsyonist) teorinin kurulamamış ve niçin kurulamaz olduğunu da istihraç edebiliriz. Bütün evrimci teorilerin temel referansı, bir anlamda kitab-ı mukaddesi, Darwin'in "İnsanın Türeyişi" olmakla, O'na muhalif bir evrimci teori inşa edilemeyeceğine binaen, orada karanlıkta bırakılan bu konunun başka herhangi bir evrimci bakışla aydınlatılması muhaldir ve filhakika, bu kitapta konuşamayan ve düşünemeyen "insan-öncesi" hayvandan konuşabilen ve düşünebilen "insan"a geçiş, ilmi ve felsefi açıdan dehşetli boşluklarla doludur ve teori bu haliyle sağlam bir teoride mutlaka ve behemehal bulunması şart olan iç ve dış tutarlıktan mahrum bir zihni fantazi olmaktadır[1]. Darwin'e yaslanmasına rağmen O'nun bıraktığı boşlukları farkeden Engels'in Darwinci bir temelden hareketle Marksist bir açıklama modeli olarak geliştirmeye çalıştığı ve bugüne kadar da bütün marksist literatürde bir numaralı kaynak olarak muteber addedilen "emek yoluyla maymundan insana geçiş" tezi ise, Darwin'in boşluklarına yeni ve daha büyük boşluklar ilave etmekten başka bir şey yapamamıştır[2]. Hulasaten netice-i kelam: Dil, tıpkı düşünce gibi, İnsan ne ise O'nu O yapan en temel bir değer ve varlık şartıdır; ancak, bir kaabiliyet olarak, İnsan'ın kendi eseri değildir, O'na "verilmiştir"; tıpkı, Kur'an'ı Kerim'de dendiği gibi:  "Allah Adem'e bütün eşyanın (şeylerin, var-olanların – D.H.) isimlerini öğretti" (We 'alleme ademe'l-esmae külleha). [Baqara: II/31].

 

***

 

Dil, İnsan'a verilmiştir; ama nasıl? Meçhul! Dil felsefesinde bir vakitler peşine çok düşülen "Adem Dili" (Lingua Adamica) hakkında en ufak bir bilgi kırıntısı dahi mevcut değildir. İncil'in Ahd-i Atik (Eski Ahid; Old Testament) adlı bölümü olup, Hristiyanların kabul ettiği Tevrat'ta da zikredilen (Tekvin: 11: 1-9) ve Tufan'dan sonra Şinar (Babil) ülkesinde Tanrı Marduk adına yapıldığı ve inşaı esnasında henüz bütün insanların bir tek dil ile tekellüm ettiği ileri sürülen Babil Kulesi efsanesi, bir bakıma Adem Dili'nin bir uzantısıdır; ancak bu efsaneyi de doğrulayacak herhangi bir belge yoktur. Yani "dilin sıfır noktası" nasıl bir şeydir sualinin de cevabı yok; meçhul!

 

***

 

Dil, İnsan'a verilmiştir; bu ise, İnsan'ın, biyolojik-fizyolojik bir yapısı olmasına rağmen, tabii değil, kültürel bir varlık, bir kültür varlığı olması demektir. Dil, İnsan'a verilmiştir; ancak, tekamül ve terakkisi İnsan'ın eseridir; bu haliyle de, O, bir inşadır ve bu ise İnsan'ın aynı zamanda kültür yaratan bir varlık olması, kültür de tarihin ürünü olduğuna göre, kültürel ve tarihi bir varlık olması demektir.